จักรพรรดิเปดรูที่ 1 แห่งบราซิล (โปรตุเกส: Pedro I, อังกฤษ: Peter I; 12 ตุลาคม พ.ศ. 2341 – 24 กันยายน พ.ศ. 2377) มีพระราชสมัญญาว่า "ผู้ปลดปล่อย" (the Liberator) [1] ทรงเป็นผู้สถาปนาและผู้ปกครองจักรวรรดิบราซิลพระองค์แรก ทรงดำรงเป็น พระเจ้าเปดรูที่ 4 แห่งโปรตุเกส (Dom Pedro IV) จากการครองราชบัลลังก์เหนือราชอาณาจักรโปรตุเกสเพียงระยะเวลาสั้น ๆ ที่ซึ่งทรงได้รับพระราชสมัญญาว่า "ผู้ปลดปล่อย" และ "กษัตริย์นักรบ" (the Soldier King) [2] ประสูติในกรุงลิสบอน พระองค์เป็นพระราชบุตรพระองค์ที่ 4 ในบรรดาพระราชบุตรทั้งหมดของพระเจ้าฌูเอาที่ 6 แห่งโปรตุเกสกับเจ้าหญิงคาร์ลอตา โจวควินาแห่งสเปน สมเด็จพระราชินีแห่งโปรตุเกส ดังนั้นพระองค์ทรงเป็นพระบรมวงศานุวงศ์แห่งราชวงศ์บราแกนซา เมื่อประเทศโปรตุเกสถูกกองทัพฝรั่งเศสโจมตีในปีพ.ศ. 2350 พระองค์และพระราชวงศ์ได้เสด็จลี้ภัยไปยังอาณานิคมที่ใหญ่และมั่งคั่งที่สุดของโปรตุเกส คือ บราซิลการเกิดขึ้นอย่างรุนแรงและทันทีทันใดของการปฏิวัติเสรีนิยม พ.ศ. 2363 ในกรุงลิสบอนบังคับให้พระราชบิดาของเจ้าชายเปดรูต้องเสด็จนิวัติโปรตุเกสในเดือนเมษายน พ.ศ. 2364 ทรงปล่อยพระราชกิจในบราซิลแก่พระราชโอรสโดยให้เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ พระองค์ทรงต้องปราบปรามภัยคุกคามจากนักปฏิวัติและการบั่นทอนพระราชอำนาจโดยกองทัพโปรตุเกสซึ่งพระองค์กำราบได้หมดสิ้น การที่รัฐบาลโปรตุเกสขู่ประกาศยกเลิกอัตตาณัติทางการเมืองที่บราซิลมีมาแต่ พ.ศ. 2351 สร้างความไม่พอใจอย่างแพร่หลายในบราซิล เจ้าชายเปดรูทรงเลือกข้างชาวบราซิลและทรงประกาศเอกราชของบราซิลออกจากโปรตุเกสในวันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2365 ในวันที่ 12 ตุลาคม ทรงสถาปนาพระองค์เองเป็นสมเด็จพระจักรพรรดิแห่งบราซิลและในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2367 พระองค์สามารถกำจัดกองทัพทั้งหมดซึ่งภักดีต่อโปรตุเกส ไม่กี่เดือนให้หลัง สมเด็จพระจักรพรรดิเปดรูทรงปราบสมาพันธรัฐศูนย์สูตร (Confederation of the Equator) อายุสั้น ซึ่งเป็นความพยายามแยกตัวออกที่ล้มเหลวของกบฏหัวเมืองในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของบราซิลกบฏแยกตัวออกทางภาคใต้ในแคว้นคิสพลาตินาเมื่อต้น พ.ศ. 2368 และความพยายามของสหรัฐรีโอเดลาพลาตาที่จะผนวกแคว้นนี้ถัดมา ทำให้จักรวรรดิบราซิลเข้าสู่สงครามคิสพลาทีน ในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2369 สมเด็จพระจักรพรรดิเปดรูที่ 1 ทรงได้เป็นพระมหากษัตริย์แห่งโปรตุเกสในระยะเวลาสั้น ๆ ก่อนทรงสละราชบัลลังก์แก่พระราชธิดาองค์โตให้สืบราชบัลลังก์ สมเด็จพระราชินีนาถมาเรียที่ 2 แห่งโปรตุเกส สถานการณ์กลับเลวร้ายลงในปี พ.ศ. 2371 เมื่อสงครามทางภาคใต้ผลปรากฏว่าบราซิลต้องสูญเสียคิสพลาตินา ในปีเดียวกัน ราชบัลลังก์ของสมเด็จพระราชินีนาถมาเรียที่ 2 แห่งโปรตุเกสถูกช่วงชิงโดยเจ้าชายมิเกล พระอนุชาของพระองค์ และได้ครองราชย์เป็นสมเด็จพระเจ้ามิเกลแห่งโปรตุเกส เรื่องชู้สาวพ้องกันและน่าอับอายกับข้าราชบริพารหญิงคนหนึ่งทำให้พระองค์เสื่อมเสียชื่อ เกิดความยุ่งยากอื่นในรัฐสภาบราซิลซึ่งการต่อสู้ว่าพระมหากษัตริย์หรือสภานิติบัญญัติควรเป็นผู้เลือกรัฐบาลครอบงำการอภิปรายทางการเมืองตั้งแต่ พ.ศ. 2369 ถึง พ.ศ. 2374 ด้วยพระองค์ไม่สามารถจัดการกับปัญหาทั้งในบราซิลและโปรตุเกสได้พร้อมกัน ในวันที่ 7 เมษายน พ.ศ. 2374 จักรพรรดิเปดรูที่ 1 ทรงสละราชบัลลังก์แก่พระราชโอรส พระนามว่า จักรพรรดิเปดรูที่ 2 แห่งบราซิลจักรพรรดิเปดรูที่ 1 ทรงบุกครองโปรตุเกสในฐานะผู้บัญชาการกองทัพในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2375 สิ่งที่พระองค์เผชิญนั้นทีแรกเหมือนกับสงครามกลางเมืองระดับชาติ แต่ไม่นานได้เข้าไปมีส่วนในความขัดแย้งกว้างกว่าซึ่งเกิดขึ้นทั่วคาบสมุทรไอบีเรียในการต่อสู้ระหว่างผู้สนับสนุนเสรีนิยมกับผู้ซึ่งแสวงการกลับคืนสู่สมบูรณาญาสิทธิ์ จักรพรรดิเปดรูที่ 1 เสด็จสวรรคตด้วยวัณโรคในวันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2377 เพียงไม่กี่เดือนหลังจากพระองค์และฝ่ายเสรีนิยมมีชัย พระอค์ทรงได้รับการยอมรับโดยคนร่วมสมัยและคนรุ่นหลังในฐานะบุคคลสำคัญผู้ซึ่งทรงเผยแพร่แนวคิดเสรีนิยมที่ซึ่งนำพาบราซิลและโปรตุเกสเคลื่อนจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิสู่ระบอบการปกครองแบบมีผู้แทน